Bé 12 tháng tuổi sẽ có sự thay đổi rất nhiều về tâm lý và nhu cầu dinh dưỡng. Do đó, thực đơn ăn dặm cho bé 12 tháng tuổi cũng cần có sự điều chỉnh phù hợp với sự phát triển của trẻ. Bé cần cung cấp lượng thực phẩm như thế nào là phù hợp? Món ăn nào sẽ phù hợp cho bé? Cùng Sakura Montessori tìm hiểu ngay để có câu trả lời
Đặc điểm của bé 12 tháng tuổi
Khi bé bước sang tháng thứ 12, sẽ có nhiều thay đổi so với những tháng trước đó. Mẹ hãy thường xuyên theo dõi những thay đổi đó để có sự chăm sóc phù hợp. Thông thường, bé 1 tuổi sẽ có những đặc điểm như sau:
Trọng lượng và chiều cao
Đối với bé 12 tháng tuổi, trọng lượng và chiều cao có thể khác nhau tùy thuộc vào cá nhân từng bé. Tuy nhiên, trung bình, bé trai có thể nặng khoảng từ 8,4 kg đến 11,8 kg và cao từ 72 cm đến 80 cm. Còn bé gái có thể nặng từ 7,7 kg đến 11 kg và cao từ 70 cm đến 78 cm.
Bắt đầu phát triển khả năng ngôn ngữ
Ở tuổi 12 tháng, bé thường bắt đầu phát triển khả năng ngôn ngữ cơ bản. Bé có thể hiểu và đáp lại một số từ đơn giản như “mẹ”, “baba” hay “nôi”. Bé có thể bắt chước âm thanh, từ và cử chỉ từ người lớn. Con cũng có thể đáp lại vài từ đơn giản bằng cách nháy mắt, động tay hoặc cử chỉ.
Phát triển tâm sinh lý
Bé 12 tháng tuổi đang trải qua giai đoạn tâm sinh lý quan trọng trong sự phát triển. Con có thể bắt đầu thể hiện cảm xúc như vui, buồn, sợ hãi hay khó chịu. Bên cạnh đó, bé có thể bắt đầu liên kết và xác định mối quan hệ với người thân và môi trường xung quanh. Con thể hiện sự tò mò và khám phá tạo nền tảng cho việc học hỏi và khám phá trong tương lai.
Hệ tiêu hóa có thể tiếp nhận nhiều loại thực phẩm
Ở tuổi này, hệ tiêu hóa của bé đã phát triển đủ để tiếp nhận và tiêu hóa nhiều loại thực phẩm khác nhau. Bé đã được giới thiệu thức ăn cơ bản như bột, các loại rau, trái cây và có thể đã ăn được một số loại thức ăn gia đình như cháo, súp, hoặc thức ăn nhai nhỏ. Bé có thể sử dụng những chiếc răng nhỏ để nhai thức ăn cứng hơn.
Như vậy, ở tuổi 12 tháng, bé đang trải qua nhiều sự phát triển về cả thể chất và tâm sinh lý. Đây là giai đoạn quan trọng trong sự phát triển của trẻ em và cần được chăm sóc và hỗ trợ tương ứng từ gia đình và người chăm sóc.
Nhu cầu dinh dưỡng của bé 12 tháng
Với những đặc điểm như trên thì nhu cầu về dinh dưỡng của bé 12 tháng cũng sẽ có sự thay đổi rất nhiều. Mẹ nên chú ý bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cho bé:
>>Xem thêm: 15 thực đơn ăn dặm BLW cho bé 1 tuổi phong phú, đủ chất
Năng lượng
Nhu cầu năng lượng của bé 12 tháng tuổi thay đổi tùy theo cân nặng, chiều cao, mức độ hoạt động và tốc độ tăng trưởng. Trung bình, nhu cầu năng lượng hàng ngày cho bé là khoảng 850-1000 kcal.
Protein
Protein là chất cần thiết cho sự phát triển cơ bắp, tăng trưởng và sự phát triển của hệ miễn dịch. Nhu cầu protein hàng ngày cho bé 12 tháng tuổi là khoảng 11-14g. Bé có thể được cung cấp protein từ nguồn thực phẩm như sữa, thịt, cá, đậu, trứng và sữa chua.
Chất béo
Chất béo là nguồn cung cấp năng lượng dồi dào và quan trọng cho sự phát triển não bộ và hệ thần kinh. Nhu cầu chất béo của bé là khoảng 25 – 30g mỗi ngày. Có thể cung cấp chất béo từ nguồn thực phẩm như dầu cây trái, dầu đậu nành, dầu cá, quả bơ và các loại hạt.
Chất đạm
Chất đạm giúp xây dựng và sửa chữa các tế bào trong cơ thể. Nhu cầu chất đạm của bé là khoảng 100-150g mỗi ngày. Chất đạm có thể được cung cấp từ nguồn thực phẩm như thịt, cá, đậu, lạc, trứng và sữa…
Chất xơ
Chất xơ giúp duy trì sức khỏe tiêu hóa và hỗ trợ quá trình tiêu hóa. Bé cần khoảng 50 – 100g chất xơ mỗi ngày. Chất xơ có nhiều trong rau, quả, ngũ cốc nguyên hạt và đậu…
>>xem thêm: 7 cách kết hợp rau củ quả cho bé ăn dặm thích mê
Vitamin và khoáng chất
Bé cần một loạt các vitamin và khoáng chất để phát triển khỏe mạnh. Mẹ có thể cung cấp chúng thông qua thực phẩm đa dạng như rau, quả, ngũ cốc, thịt, cá và sữa. Các vitamin và khoáng chất quan trọng bao gồm vitamin A, vitamin C, vitamin D, canxi, sắt và kẽm.
Lịch ăn dặm cho bé 12 tháng tuổi
Để đảm bảo bé có thể phát triển một cách khoa học, mẹ cũng cần xây dựng cho con một lịch trình ăn uống sinh hoạt một cách hợp lý. Sakura Montessori gợi ý cho mẹ lịch trình như sau:
| Thời gian | Lịch trình |
| 7h – 8h | Cho bé ti sữa |
| 8h30 – 9h | Cho bé ăn sáng nhẹ với cháo loãng, sữa chua, bánh mì hoặc trái cây kèm với nước lọc hoặc nước ép |
| 10h30 | Cho bé ngủ trong 1 – 2 tiếng |
| 12h – 12h30 | Ăn dặm bữa trưa, đảm bảo bữa ăn cung cấp được đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết như tinh bột, chất đạm/béo, vitamin kèm với một chút nước |
| 13h – 14h30 | Bố mẹ chơi cùng bé, thời gian này có thể dạy con tập nói, tập đi |
| 14h30 – 15h | Cho bé ăn nhẹ sau đó ngủ trưa giấc ngắn |
| 16h | Cho bé tự chơi |
| 17h30 | Ăn dặm bữa tối, đảm bảo cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết. Nên có một món tinh bột, một món mặn, một món rau và tráng miệng hoa quả |
| 19h30 | Vệ sinh, đọc sách/ truyện cho bé và cho bé ngủ. Mẹ có thể cho bé ti sữa trước khi ngủ |
Các món ăn dặm cho bé 12 tháng tuổi thơm ngon, bổ dưỡng
Khi con 12 tháng tuổi, mẹ có thể yên tâm rằng bé đã có thể tiếp nhận được nhiều loại thực phẩm mà không lo bị dị ứng. Mẹ đã quen với việc cho bé ăn súp, cháo loãng. Tuy nhiên, mẹ nên linh hoạt thay đổi khẩu vị cho bé tránh việc bé bị chán ăn. Sakura Montessori sẽ giới thiệu cách làm một số món ăn ngon, lạ miệng mà mẹ nên cho bé thử
Cháo thịt bò rau củ
Nguyên liệu:
- 50g gạo tẻ
- 50g thịt bò băm
- 1/3 củ cà rốt
- 1/2 củ khoai tây
- 1/3 quả bí xanh
- 1/3 củ hành tây
- Nước lọc
- Dầu ăn dặm
- Gia vị ăn dặm
Hướng dẫn:
- Gạo tẻ ngâm nước trong 20 – 30p, sau đó vo sạch gạo đổ vào nồi cùng một ít nước để nấu cháo. Nấu ít nhất trong 15p cho gạo nở
- Hành tây và các loại củ khác rửa sạch, gọt vỏ, thái hạt lựu nhỏ
- Làm nóng chảo khác, thêm một ít dầu ăn dặm. Thêm hành tây vào phi thơm, sau đó thêm thịt bò băm và xào trong 5 phút.
- Đổ thịt bò đã xào và các loại củ thái nhỏ vào nồi cháo. Đun trong 10 phút cho thịt bò và các loại củ chín mềm
- Thêm gia vị ăn dặm vừa ăn cho bé. Tắt bếp và chờ cháo nguội cho bé ăn dặm
Mỳ Ý sốt kem
Nguyên liệu:
- 50g Mỳ Ý
- 80g tôm lột vỏ
- 50ml whipping cream
- 1 muỗng bột phomai
- 1 thìa bơ lạt
- 30ml sữa tươi không đường
- Rau mùi tây
- Gia vị ăn dặm
Hướng dẫn:
- Đun nước trong một nồi lớn, khi nước sôi, cho mì Ý vào và nấu theo hướng dẫn trên bao bì cho đến khi mỳ chín mềm
- Vớt mì ra và cho vào 1 tô nước lạnh, sau đó đổ nước đi, cho thêm 1 ít dầu ăn dặm cho sợi mì không dính vào nhau
- Làm nóng chảo, thêm bơ lạt đun chảy, cho tôm và đảo đều đến khi tôm chín
- Thêm sữa, whipping và bột phomai vào đun cùng
- Thêm gia vị ăn dặm vừa khẩu vị của bé
- Khi hỗn hợp sệt lại, cho mì vào đảo cùng cho nóng
- Cho mì ra đĩa, rắc thêm rau mùi tây và cho bé ăn
Salad bơ cá hồi
Nguyên liệu
- 1/2 quả bơ cỡ nhỏ, chín mềm
- 80g cá hồi tươi
- 1/2 củ cải đường (cắt lát mỏng)
- 4 quả cà chua bi
- 1/4 trái dưa leo
- 80g xà lách
- 1/2 quả chanh
- Tỏi băm, ngò tây tăm nhỏ
- Gia vị: Giấm, gia vị ăn dặm, dầu Oliu
Hướng dẫn:
- Sơ chế, rửa sạch các loại rau củ và bơ. Thái miếng nhỏ vừa miệng của bé
- Rửa sạch cá, ướp với các loại gia vị vừa ăn cho bé. Làm nóng chảo và thêm dầu oliu và áp chảo đều 2 mặt của miếng cá. Mỗi mặt khoảng 7p sau đó cho ra cắt nhỏ miếng vừa ăn
- Làm xốt trộn: muối ăn dặm, tiêu, đường, giấm, 5ml nước cốt chanh vàng, 1 ít vỏ chanh bào, tỏi băm và ngò tây băm. Sau khi trộn đều cho tất cả thì thêm 2 muỗng canh dầu olive
- Cho tất cả các nguyên liệu đã chế biến được vào một tô, thêm xốt vào và trộn đều cho xốt ngấm. Đợi 5 phút và cho bé ăn
Bánh khoai tây bọc phomai
Nguyên liệu:
- 2 củ khoai tây vừa
- 80g phomai mozzarella
- 40ml sữa
- 40g bột năng
- Gia vị ăn dặm
Hướng dẫn:
- Khoai gọt vỏ, rửa sạch sau đó cắt khúc đem đi hấp hoặc luộc chín mềm trong 10 – 15 phút
- Cho khoai ra tô và dằm nhuyễn
- Thêm sữa, bột năng và gia vị vào khoai nghiền để được hỗn hợp làm bánh. Mẹ có thể gia giảm lượng sữa, bột năng để có hỗn hợp có thể nặn được
- Nặn thành từng chiếc bánh vừa ăn cho bé, thêm phomai vào bên trong và vo tròn
- Làm chín bánh bằng cách áp chảo hoặc nướng bằng nồi chiên không dầu
Thực đơn ăn dặm cho bé 12 tháng theo các phương pháp ăn dặm
Có 3 phương pháp ăn dặm được áp dụng nhiều hơn cả đó là ăn dặm truyền thống, ăn dặm chỉ huy và ăn dặm kiểu Nhật. Tùy thuộc vào khẩu vị và sở thích của bé, mẹ có thể lựa chọn thay đổi đan xen giữa các phương pháp. Mẹ hãy tham khảo các mẫu thực đơn dưới đây cho bé nhé!
Thực đơn ăn dặm BLW giúp bé 12 tháng phát triển toàn diện
Ăn dặm BLW hay ăn dặm chỉ huy sẽ rất phù hợp cho bé 12 tháng tuổi vì phương pháp này sẽ giúp con làm quen với thức ăn rắn từ sớm. Một số thực đơn BLW mẹ nên ghi lại đó là:
| Số thứ tự | Thực đơn |
| 1 | Bánh mì bơ tỏi + Thịt bò hấp sả + Nước ép lựu |
| 2 | Cơm trộn rong biển + Ức gà xào nấm + Táo |
| 3 | Cơm nắm + Cá hồi hấp + Susu, củ cải luộc + Chuối |
| 4 | Cơm nắm + Trứng gà ốp la + Măng tây xào + Kiwi |
| 5 | Mỳ Ý sốt kem + Thịt chiên xù + Bí đao luộc + Nho |
| 6 | Ngô non xào + Tôm nướng phomai + Bông cải xanh luộc |
| 7 | Bánh ngũ cốc + Cá tilapia áp chảo + Cà rốt, khoai tây luộc + Lê |
| 8 | Cơm trộn ruốc nắm + Gà hầm ngải cứu + Hoa quả mix |
| 9 | Cơm nắm + Ớt chuông xào bò + Bơ trộn sữa chua |
| 10 | Cơm nắm + Cá hồi hấp kèm măng tây + Chuối, táo |
| 11 | Bánh mì + Bò sốt vang + Su Su, súp lơ luộc + Nho |
| 12 | Bánh yến mạch + Nui sốt cà chua + Cá tuyết nướng |
| 13 | Mỳ Ý bò bằm + Salad hoa quả |
| 14 | Cơm cá hồi nắm + Thịt gà sốt tiêu + Dứa |
| 15 | Bánh khoai lang nướng + Tôm hấp sả + Chuối trộn sữa chua |
Thực đơn ăn dặm truyền thống cho bé 12 tháng
Ăn dặm truyền thống là phương pháp quen thuộc với nhiều bé. Khi con 12 tháng, mẹ nên thêm đa dạng các loại thực phẩm vào bữa ăn hằng ngày cho bé. Nếu mẹ chưa biết cách kết hợp món ăn dặm truyền thống cho bé đừng bỏ qua thực đơn dưới đây
| Số thứ tự | Thực đơn |
| 1 | Cháo ngũ cốc + Chuối + Yogurt |
| 2 | Cháo bí đỏ, cà rốt + Táo dầm sữa |
| 3 | Cháo hạt sen, yến mạch + Nho |
| 4 | Cháo cà rốt, khoai tây, thịt bò + Bơ nghiền sữa |
| 5 | Miến gà + Bánh khoai lang phomai |
| 6 | Cháo cá hồi, súp lơ + Nước ép lựu |
| 7 | Súp tôm rau củ + Cơm nát + Xoài chín |
| 8 | Cháo rau củ hỗn hợp + Cá tilapia nướng + Yogurt |
| 9 | Phở bò + Bánh quế + Dưa chuột |
| 10 | Thịt lợn viên sốt cà chua + Cơm nát + Kiwi |
| 11 | Bánh mì chấm sốt bơ + Thịt bò hầm + Canh rau ngót |
| 12 | Nui nấu thịt gà + Canh rau cải thịt lợn + Bơ chuối dầm |
| 13 | Cháo yến mạch sữa + Cá ngừ om + Canh rau dền + Táo |
| 14 | Súp ngô nấm + Lườn ngỗng nướng + Nho |
| 15 | Mỳ ý sốt bò bằm + Bánh khoai tây phomai + Nước ép đào lê |
Thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé 1 tuổi
Ăn dặm kiểu Nhật sẽ cần nhiều thời gian để chế biến, tuy nhiên phương pháp này sẽ giúp con có khẩu vị ngon hơn và nhiều dưỡng chất hơn. Mẹ có thể tham khảo các thực đơn dưới đây cho bé
| Số thứ tự | Thực đơn |
| 1 | Cơm trắng + Súp miso + Cà chua bi |
| 2 | Mì Udon + Bí đỏ nướng phomai + Chuối |
| 3 | Bánh mì nướng kiểu Pháp + Nước dashi + Hoa quả mix |
| 4 | Hamburger bò + Thịt viên sốt cà chua + Nước ép táo |
| 5 | Cơm trộn bột ăn dặm + Cá hồi nướng + Canh rong biển |
| 6 | Pizza thập cẩm + Súp miso + Thanh long đỏ |
| 7 | Cơm trắng + Thịt bò xào măng tây + Súp rau củ |
| 8 | Mỳ ý cá ngừ sữa + Bánh khoai phomai + Hoa quả mix |
| 9 | Cơm chiên trứng + Súp thịt gà nấm hương + Nước ép lựu |
| 10 | Nui sốt cà chua + Beef Steak + Yogurt |
| 11 | Cơm trộn cá hồi + Súp miso + Trứng ốp + Nho |
| 12 | Cơm trắng + Cá tuyết nướng + Canh rau cải + Sữa chua |
| 13 | Bánh mì bơ + Bò sốt vang + Canh rau dền + Chuối, lê |
| 14 | Mì Udon + Tôm nướng phomai + Táo trộn sữa chua |
| 15 | Bánh Doremon + Gà hầm thuốc bắc + Súp rau củ |
Trên đây là tổng hợp các thực đơn ăn dặm cho bé 12 tháng mà mẹ nên lưu lại để chế biến cho bé hằng ngày. Bên cạnh đó, mẹ có thể tham khảo thêm ý kiến của chuyên gia dinh dưỡng để có thể xây dựng được những thực đơn phù hợp cho con. Nếu mẹ còn băn khoăn bất cứ điều gì xung quanh vấn đề chăm sóc con và ăn dặm đừng quên tìm hiểu ngay tại sakuramontessori.edu.vn
