Đứng giữa nhà sách, ba mẹ có thường bối rối không biết chọn sách tiếng anh nào cho bé? Chọn sách quá khó con sẽ chán, quá dễ con sẽ vứt.
Với vai trò là chuyên gia giáo dục sớm tại Sakura Montessori, tôi hiểu rằng sách không chỉ để học, mà còn để kết nối. Bài viết này sẽ giúp ba mẹ “gỡ rối” bằng cách tuyển chọn 25+ đầu sách kinh điển và giáo trình nền tảng, được phân loại theo độ tuổi và tiêu chí Montessori, kèm mẹo đọc sách hiệu quả dù ba mẹ không “giỏi” tiếng Anh.
4 Tiêu chí “Vàng” chọn sách Tiếng Anh cho bé (Góc nhìn Montessori)
Để chọn sách hiệu quả, ba mẹ không nên chạy theo “trend”. Hãy tập trung vào 4 tiêu chí cốt lõi sau:
- Phù hợp Độ tuổi & Chất liệu (An toàn là trên hết): Bé 0-2 tuổi (Giai đoạn Giác quan): Ưu tiên Board book (bìa cứng), sách vải, sách nhựa an toàn (như bộ sách Indestructibles có thể giặt, cắn, kéo). Trẻ cần (sờ, chạm, gặm) hơn là nghe cốt truyện.
- Ưu tiên Sách Tương tác & Hình ảnh Bắt mắt: Sách lật-mở (lift-the-flap), sách âm thanh (sound books), sách pop-up… giúp tăng hứng thú, rèn luyện vận động tinh. Hình ảnh phải to, rõ ràng, màu sắc tươi sáng để thu hút sự chú ý của bé.
- Ngôn ngữ Đơn giản, Lặp lại, Có Vần điệu: Chọn sách có cấu trúc câu đơn giản, phù hợp trình độ. Các cấu trúc lặp lại (như Brown Bear…) giúp trẻ dễ “bắt” ngôn ngữ và giúp ba mẹ tự tin hơn khi đọc.
- Tính Thực tế & Mục đích (Góc nhìn Montessori): Triết lý Montessori ưu tiên sách có hình ảnh tả thực (ảnh chụp, hình vẽ chi tiết) về thế giới thật (động vật, cây cối, con người). Điều này giúp con xây dựng vốn hiểu biết chính xác về thế giới.
>> Xem thêm: [CẬP NHẬP] Bộ từ vựng tiếng Anh về các tính từ chỉ cảm xúc
Tuyển Chọn Sách Tiếng Anh Hay Nhất (Phân loại theo Độ tuổi & Mục đích)
Dưới đây là danh sách 25+ đầu sách tiếng anh hay nhất cho bé (cả sách truyện và giáo trình) đã được các chuyên gia giáo dục sớm tại Sakura Montessori tuyển chọn.
1. Giai đoạn 0-3 tuổi: “Sách Là Đồ Chơi” (Sờ, Chạm, Gặm, Nghe)
Giai đoạn bé làm quen với ngôn ngữ, sách nên có hình ảnh to, rõ ràng, màu sắc bắt mắt và thật ít chữ. Mục tiêu là tạo tình yêu với sách qua các giác quan.
Nhóm 1a: Sách Giác quan & Vận động tinh (Sờ, Chạm, Chống rách)
- Bộ sách Indestructibles (Không thể phá hủy)
- Tại sao nên đọc: Đặc biệt phù hợp cho bé sơ sinh (0-1 tuổi). Sách được làm từ chất liệu an toàn (giống giấy), siêu nhẹ, chống rách và có thể giặt được. Bé có thể thoải mái cầm, cắn, vò, kéo mà không hỏng. Sách thường không lời hoặc rất ít chữ, tập trung vào hình ảnh tương phản cao.
- Dear Zoo (Vườn thú thân yêu – Của Rod Campbell)
- Tại sao nên đọc: Đây là cuốn sách lật mở (lift-the-flap) kinh điển. Bé sẽ vô cùng hào hứng khi được tự tay “mở” từng chiếc lồng để khám phá xem bên trong là con vật gì. Trò chơi “ú òa” này cực kỳ kích thích trí tò mò, rèn luyện vận động tinh và dạy bé tên các loài động vật.
Nhóm 1b: Sách Từ vựng Đầu Đời (Board Books – Bìa cứng)
- Bộ sách First 100 Words (100 Từ vựng đầu tiên)
- Tại sao nên đọc: Quyển sách “bắt buộc phải có” cho các bé 1-2 tuổi. Sách là bộ sưu tập hình ảnh thật (ảnh chụp) về các đồ vật quen thuộc trong cuộc sống (Quần áo, Đồ chơi, Thức ăn…). Ba mẹ chỉ cần chỉ vào hình và nói từ, giúp bé nhận diện và gọi tên thế giới xung quanh.
- Bộ sách Colors, Animals, Shapes, and Numbers! (Màu sắc, Động vật, Hình khối, Số đếm!)
- Tại sao nên đọc: Những cuốn sách bìa cứng này tập trung vào các khái niệm cơ bản đầu đời. Thông qua hình ảnh minh họa sống động, rõ nét, bé học cách phân biệt màu sắc, con vật, hình khối. (Một số phiên bản còn là sách song ngữ Anh – Tây Ban Nha, rất thú vị).
- Lộ trình 6 bước dạy tiếng Anh cho trẻ 3 tuổi tại nhà chuẩn
- 5 bí quyết dạy tiếng Anh cho bé 1 tuổi hiệu quả lâu dài
- Cha mẹ thông thái và cách dạy tiếng anh cho trẻ sơ sinh
2. Giai đoạn 3-6 tuổi: “Sách Là Câu Chuyện & Khái Niệm”
Bé ở độ tuổi này đã có thể bắt đầu tiếp thu nhiều hơn về từ vựng, cốt truyện và các khái niệm Phonics (ngữ âm) cơ bản.
Nhóm 2a: Sách Truyện Kinh Điển (Kích thích Tình yêu Đọc sách)
- The Very Hungry Caterpillar (Chú Sâu Bướm Há Ăn – Eric Carle)
- Tại sao nên đọc: (Nên mua bản bìa cứng board book). Cuốn sách đục lỗ độc đáo này giúp bé học về vòng đời của bướm, số đếm, các ngày trong tuần và tên các loại hoa quả một cách trực quan.
- Brown Bear, Brown Bear, What Do You See? (Gấu Nâu, Gấu Nâu – Bill Martin Jr.)
- Tại sao nên đọc: Cuốn sách có cấu trúc lặp đi lặp lại hoàn hảo (What do you see? I see…) và vần điệu bắt tai. Giúp bé học màu sắc, động vật và là “cứu cánh” cho ba mẹ sợ phát âm, vì chỉ cần thuộc một mẫu câu.
- From Head to Toe (Từ Đầu đến Chân – Eric Carle)
- Tại sao nên đọc: Một cuốn sách TPR (vận động) tuyệt vời. Bé vừa học vừa “làm” theo các con vật (“Can you do it? I can do it!”), kết nối ngôn ngữ với toàn bộ cơ thể, rất phù hợp với trẻ hiếu động.
Nhóm 2b: Sách Khám phá & Kiến thức (Góc nhìn Montessori)
- Bộ sách Britannica Discovery Library (Thư viện Khám phá Britannica)
- Tại sao nên đọc: Gồm 12 cuốn với các chủ đề đa dạng (động vật, màu sắc, số đếm, cảm xúc…). Hình ảnh sinh động và nội dung kiến thức hấp dẫn, giúp bé học từ vựng một cách tự nhiên và có hệ thống.
- National Geographic Kids Look and Learn Series (Sách Ảnh NatGeo)
- Tại sao nên đọc: (Lựa chọn chuẩn Montessori). Sách dùng ảnh chụp THẬT 100% về thế giới (động vật thật, xe cộ thật). Điều này cung cấp từ vựng chính xác, tôn trọng khả năng tiếp thu kiến thức thực tế của trẻ.
Nhóm 2c: Sách Giáo trình & Phonics (Học có cấu trúc)
- Bộ sách Oxford Phonics World (1-5)
- Tại sao nên đọc: Đây là bộ giáo trình phonics (ngữ âm) được nhiều phụ huynh và chuyên gia tin tưởng. Sách giúp bé 3-6 tuổi làm quen với âm của từng chữ cái và cách ghép âm, tạo nền tảng phát âm chuẩn một cách có hệ thống.
- Bộ sách học giao tiếp Academy Stars
- Tại sao nên đọc: Dành cho các bé 5-6 tuổi. Sách cung cấp các bài học và hoạt động giúp trẻ phát triển kỹ năng giao tiếp, từ vựng và ngữ pháp thông qua các chủ đề thú vị, chuẩn bị tốt cho bậc tiểu học.
Nhóm 2d: Sách Song ngữ (Hỗ trợ ba mẹ)
- Sách truyện tranh song ngữ (ví dụ: Aesop Bất Hủ)
- Tại sao nên đọc: Tận dụng sách song ngữ là một cách hay. Các bộ sách này kể lại những câu chuyện ngụ ngôn nổi tiếng, với hình minh họa dễ thương và lời thoại Anh-Việt rõ ràng, giúp bé học mẫu câu đơn giản và ba mẹ cũng tự tin hơn khi đọc hiểu.
3. Giai đoạn 6+ (hoặc 5-6 tuổi nâng cao): “Sách để Đọc Độc Lập”
Đây là giai đoạn bé bắt đầu đọc độc lập (independent reading). Ba mẹ nên chọn sách có cốt truyện nhiều chi tiết hơn, hoặc các bộ giáo trình có hệ thống để phát triển toàn diện 4 kỹ năng.
- Bộ sách Learn to Read with Phonics (Học Đọc với Phonics)
- Tại sao nên đọc: Đây là các bộ sách (ví dụ: Usborne Phonics Readers) được thiết kế đặc biệt để rèn luyện ngữ âm (phonics) một cách có hệ thống. Các câu chuyện hài hước, vần điệu, tập trung vào các nhóm âm cụ thể, giúp bé đọc trôi chảy và tự tin hơn.
- Sách truyện ngắn (ví dụ: Stories in English for Children)
- Tại sao nên đọc: Thay vì sách tranh, bé 6+ đã sẵn sàng cho sách truyện ngắn có nhiều chữ hơn. Một tuyển tập các câu chuyện phiêu lưu, khám phá thế giới (thường chia theo cấp độ) sẽ giúp bé vừa giải trí vừa tăng cường vốn từ vựng và khả năng đọc hiểu.
- Bộ sách giáo trình Family and Friends (1-5)
- Tại sao nên đọc: Đây là một giáo trình cực kỳ phổ biến tại các trung tâm Anh ngữ. Với các bé 5-6 tuổi (đã biết chữ) và có định hướng học thuật, bộ sách này cung cấp một lộ trình học rõ ràng, giúp bé phát triển toàn diện các kỹ năng nghe, nói, đọc, viết một cách cân bằng và bài bản.
- Tổng hợp 15 trò chơi tiếng anh cho bé hay nhất 2023
- Bí quyết giúp bé học tiếng anh qua bài hát hiệu quả nhất
- Tổng hợp các phương pháp dạy phát âm tiếng anh cho trẻ em hiệu quả
Mẹo đọc sách tiếng Anh cùng con (Khi ba mẹ “mất gốc”)
Ba mẹ đừng sợ! Con không cần ba mẹ phát âm như người bản xứ. Con cần ba mẹ 100% tập trung và vui vẻ. Sự hiện diện và tình yêu của ba mẹ trong khoảnh khắc đó quan trọng hơn phát âm “chuẩn” gấp 100 lần.
Nếu ba mẹ vẫn lo lắng, hãy áp dụng ngay 3 mẹo “cứu cánh” sau:
Đừng “Đọc”, hãy “Chỉ” (Point and Say)
Với bé 1-2 tuổi (giai đoạn board book), ba mẹ đừng áp lực phải “đọc” cả câu. Chỉ cần lật trang sách (như cuốn First 100 Words), chỉ vào con chó và nói thật to, rõ: “Dog!“. Chỉ vào quả táo: “Apple!“. Lặp lại 2-3 lần. Chỉ cần 5 phút như vậy, ba mẹ đã thành công trong việc nạp từ vựng cho con.
Dùng “Picture Walk” (Đi xem tranh)
Đây là một kỹ thuật sư phạm tuyệt vời. Trước khi đọc chữ tiếng Anh (mà ba mẹ không tự tin), hãy cùng con “dạo” một vòng xem tranh. Hãy dùng tiếng Việt (ngôn ngữ ba mẹ tự tin nhất) để hỏi:
- “Wow, con thấy gì ở đây?”
- “Con gấu này màu gì thế nhỉ?”
Sau khi bé đã hiểu bối cảnh bằng tiếng mẹ đẻ, ba mẹ chỉ cần chèn các từ khóa tiếng Anh vào: “Đúng rồi, con gấu (Bear) màu nâu (Brown).” Điều này giúp con hiểu nội dung và ba mẹ không còn áp lực “dịch” từng từ.
Tận dụng Sách Song ngữ & Audio/QR Code
Ba mẹ hãy tận dụng các truyện song ngữ cho bé. Đọc câu tiếng Việt trước để cả hai cùng hiểu, sau đó tự tin đọc câu tiếng Anh.
Hơn nữa, rất nhiều sách tiếng anh cho bé hiện đại (như các bộ giáo trình Oxford Phonics World hay các sách có sách âm thanh) đều có file audio hoặc mã QR. Hãy “học cùng con”: bật audio lên, ba mẹ và con cùng nghe giọng đọc chuẩn và chỉ vào tranh. Ba mẹ không cần phải là người phát âm, ba mẹ chỉ cần là người “đồng hành”.
>>Xem thêm: Phiên âm bảng chữ cái tiếng anh chuẩn quốc tế
“Góc đọc sách” (reading corner) – Văn hóa đọc tại Sakura Montessori
Xây dựng thói quen đọc sách tiếng Anh cho bé tại nhà là nền tảng. Tại Sakura Montessori, chúng tôi biến tình yêu đó thành một văn hóa đọc diễn ra hàng ngày, được thiết kế có chủ đích.
- Không gian Chuyên biệt (Prepared Environment): Mỗi lớp học SMIS đều có “Góc Đọc Sách” (Reading Corner) yên tĩnh, ấm cúng. Các kệ sách luôn được thiết kế ngang tầm mắt trẻ, mời gọi trẻ tự do đến lấy và khám phá sách bất cứ lúc nào con muốn.
- Thư viện Tuyển chọn (Curated Library): Thư viện SMIS không chạy theo số lượng, mà tập trung vào chất lượng. Sách được các chuyên gia tuyển chọn kỹ lưỡng, ưu tiên các đầu sách Montessori (hình ảnh tả thực về thế giới, câu chuyện nhân văn, đa văn hóa) thay vì chỉ là các nhân vật hoạt hình.
- Phương pháp Đọc Tương tác (Dialogic Reading): Giáo viên SMIS không chỉ “đọc cho” trẻ nghe (đọc 1 chiều). Chúng tôi sử dụng phương pháp “Đọc tương tác 2 chiều”, liên tục đặt câu hỏi gợi mở (“Con nghĩ chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo?”, “Tại sao bạn ấy lại cảm thấy vậy?”), khuyến khích trẻ tư duy, phản biện và kết nối câu chuyện với cuộc sống thực tế của chính con.
FAQs – Thắc mắc thường gặp sách tiếng Anh cho bé
Dưới đây là giải đáp nhanh từ chuyên gia cho các băn khoăn phổ biến nhất của ba mẹ:
Nên đọc sách Anh-Việt (song ngữ) hay sách tiếng Anh 100%?
Cả hai đều tốt. Sách 100% tiếng Anh giúp con “nhúng” (immersive) tốt hơn. Truyện song ngữ cho bé giúp ba mẹ “mất gốc” tự tin hơn. Kiên trì đọc là quan trọng nhất.)
Con xé sách thì phải làm sao?
Đây là hành vi “khám phá” bình thường của trẻ 1-2 tuổi. Ba mẹ hãy:
- Dùng sách siêu bền (như Indestructibles, sách vải).
- Dạy con lật trang nhẹ nhàng. Đây là một bài học Montessori về “tôn trọng sách”.
Con không chịu ngồi yên nghe đọc sách, cứ chạy lung tung?
Đừng ép con! Hãy chọn sách vận động (như From Head to Toe) để cùng con “làm” theo. Chỉ cần đọc 3-5 phút/lần. 5 phút tập trung vui vẻ tốt hơn 30 phút ép buộc.
Khi nào nên bắt đầu đọc sách tiếng Anh cho con?
Ngay từ khi 0-6 tháng tuổi. Mục tiêu lúc này là để con nghe âm điệu, gắn kết tình cảm (bonding) và tạo thói quen (routine) trước giờ ngủ, chưa phải học từ vựng.
Con chỉ thích sách hoạt hình (Peppa Pig, Elsa…). Đọc sách này có tốt không?
Tốt để tạo hứng thú ban đầu. Tuy nhiên, chuyên gia Montessori khuyên ba mẹ nên cân bằng với các sách có hình ảnh tả thực (như National Geographic Kids) để con xây dựng vốn hiểu biết chính xác về thế giới thật.)
Kết Luận
Việc chọn sách tiếng Anh cho bé không phải là một cuộc chạy đua. Đó là hành trình xây dựng tình yêu. Thay vì lo lắng, ba mẹ hãy chọn một cuốn sách (như Dear Zoo hay First 100 Words), tắt TV, và dành 10 phút trọn vẹn để âu yếm, chỉ trỏ và cười đùa cùng con.
Tình yêu đọc sách tại nhà là nền tảng. Môi trường tại Sakura Montessori là nơi phát triển tình yêu đó mỗi ngày.
Khám Phá Thư Viện Sách Chuẩn Montessori Tại SMIS. Đăng Ký Tham Quan Trường & Trải Nghiệm “Góc Đọc Sách”
