Chương trình giáo dục mầm non mới là một trong những chủ đề được xã hội quan tâm, đặc biệt là giáo viên và phụ huynh. Vậy chính xác chương trình giáo dục cấp mầm non là gì, mục tiêu ra sao, phương pháp giáo dục như thế nào,…? Tất cả những thắc mắc đó sẽ được trường mầm non quốc tế Sakura Montessori (SMIS) giải đáp chi tiết trong bài viết dưới đây, cùng theo dõi ngay nhé.
Chương trình giáo dục mầm non mới là gì?
Giáo dục mầm non là nền tảng, đặt nền móng trong hệ thống giáo dục của mọi quốc gia trong đó có Việt Nam. Chương trình bậc học này đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và hình thành nhân cách của trẻ nhỏ.
Nội dung chương trình giáo dục mầm non được ban hành kèm theo Quyết định của Bộ Giáo dục và Đào tạo có nói về việc chương trình Giáo dục mầm non là căn cứ để triển khai và chỉ đạo công tác chăm sóc giáo dục trẻ trong các cơ sở giáo dục mầm non trong cả nước, đồng thời là căn cứ để đào tạo bồi dưỡng giáo viên mầm non, tăng cường cơ sở vật chất và đảm bảo các điều kiện thực hiện Chương trình Giáo dục mầm non có chất lượng. Dù ở lứa tuổi nào, kể cả lứa tuổi mầm non thì đều có những phương pháp giáo dục khác nhau, phù hợp với tư duy và thể chất của học sinh.
Ngày nay, với sự phát triển của kinh tế và xã hội, có nhiều vấn đề sẽ tác động tới hành vi và tâm lý của trẻ nhỏ, do đó giáo dục mầm non cũng phải thay đổi liên tục. Các chương trình giáo dục mầm non mới cũng được hình thành và áp dụng nhiều hơn để mang tới sự hài hòa và hiệu quả, tạo môi trường giáo dục an toàn và lành mạnh cho trẻ em.
Mục tiêu của chương trình giáo dục mầm non mới
Như đã nói, giáo dục mầm non là một bộ phận quan trọng, đóng vai trò là nền tảng trong hệ thống giáo dục của quốc gia.
Mục tiêu cốt yếu của các chương trình giáo dục mầm non chính là hướng tới các mục là dạy dỗ, nuôi dưỡng nhằm giúp trẻ có thể phát triển một cách toàn diện về thể chất, trí tuệ, tinh thần,… từ đó các em có được nền tảng kiến thức sơ khai, để bước vào lớp 1.
Chương trình giáo dục mầm non giúp phát triển nhận thức của trẻ
Trẻ được sống trong môi trường của gia đình trước khi bước vào môi trường tạ trường mầm non có sự dạy bảo và giáo dục bài bản. Mặc dù nhiều gia đình rất quan tâm và chăm sóc cho trẻ, mang tới cho các em những điều tốt đẹp nhất, tuy nhiên như vậy là chưa đủ. Thông thường, “giáo dục gia đình” chỉ gói gọn trong một không gian, điều này khiến cho sự phát triển về nhận thức của trẻ bị hạn chế, không quá nhiều đột phá lớn. Trong khi đó, ở lứa tuổi mầm non này các con cần nhiều hơn thế, các con sẽ thích những môi trường mới để được thỏa sức khám phá, kích thích sự tò mò, hứng thú với vạn vật.
Do đó, phụ huynh cho trẻ tiếp xúc sớm với một môi trường giáo dục hiện đại sẽ giúp bé phát triển nhận thức, hình thành các kỹ năng phát triển bản thân một cách nhanh chóng: kỹ năng quan sát – nhận diện vấn đề, kỹ năng so sánh – phân loại, kỹ năng phán đoán – lập luận…. Nhờ đó, việc hiểu và nhận thức về các vấn đề, sự vật, hiện tượng đời sống, xã hội xung quanh cũng dần hình thành, trẻ sẽ được phát triển kỹ năng một cách toàn diện.
Chương trình giáo dục mầm non giúp phát triển thể chất
Thông qua các hoạt động mang tính cộng đồng của những chương trình giáo dục mầm non mới, hiện đại thì trẻ sẽ được vui chơi và trải nghiệm bản thân. Từ đó, các em sẽ được phát triển tư duy và nhận thức, đồng thời thể chất và sức khỏe của bé cũng được nâng cao và cải thiện hơn.
Thay vì việc ngồi ở nhà đùa nghịch với những đồ chơi đã quá quen thuộc và thông dụng, môi trường mầm non sẽ mang tới cho các em sự thoải mái, tự do vui chơi với các loại đồ chơi khác nhau, các hoạt động ngoại khóa thú vị.
Từ đó, chiều cao cân nặng của bé được cải thiện, quá trình di chuyển linh hoạt và khéo léo hơn. Đồng thời, xây dựng cho trẻ các thói quen chăm sóc sức khỏe bản thân, biết cách bảo vệ chính mình.
Chương trình giáo dục mầm non giúp phát triển ngôn ngữ
Bên cạnh việc phát triển tư duy nhận thức và thể chất của trẻ em, chương trình giáo dục mầm non hiện đại sẽ hỗ trợ đắc lực cho sự phát triển ngôn ngữ của các bé.
Khả năng tiếp thu ngôn ngữ nhanh chính là lợi thế để trẻ có thể diễn đạt ý nghĩ của mình qua lời nói, thuận lợi phát triển các kỹ đọc viết và tiếp cận với nhiều ngôn ngữ khác. Bên cạnh đó việc mở rộng vốn từ ngữ cho trẻ cũng rất cần thiết. Đây chính là những hành trang quan trọng để trẻ bước vào lớp 1
Chương trình giáo dục mầm non giúp phát triển đời sống tinh thần
Phát triển đời sống tinh thần cũng là một trong số các mục tiêu của chương trình giáo dục mầm non mới ngày nay. Bên cạnh những kiến thức mà trẻ được giáo dục tại trường, các em sẽ học được sự lễ phép, tính bao dung, biết yêu thương, không ích kỷ,…
Đồng thời, các em sẽ nhìn thấy thế giới bên ngoài vô cùng rộng lớn, có rất nhiều điều chờ các em khám phá. Điều này tạo nên sự hứng thú, kích thích tính tò mò của các bé, từ đó bé sẽ yêu thích việc tới trường hơn.
Mặt khác, phát triển đời sống tinh thần còn giúp đánh thức năng khiếu tiềm ẩn bên trong của các bé mầm non. Thầy cô và cha mẹ có thể dựa vào đó để định hướng tương lai cho các bé.
Chương trình giáo dục mầm non giúp phát triển liên tục
Trẻ được sinh ra đã sẵn sàng để học hỏi, và bộ não của trẻ phát triển thông qua quá trình sử dụng. Vì vậy, trẻ cần một môi trường hứng khởi với nhiều hoạt động đa dạng, giúp trẻ vui chơi và học hỏi đồng thời có nhiều cơ hội để thực hành những gì mình đã học. Do đó, giáo dục mầm non hiện đại chính là môi trường lý tưởng để bé phát triển toàn diện và liên tục.
Yêu cầu về nội dung, phương pháp giáo dục mầm non mới
Giáo dục mầm non giúp trẻ phát triển về tư duy kiến thức, thể chất tinh thần, thẩm mỹ, các yếu tố đầu tiên của nhân cách, nhận thức, chuẩn bị hành trang cho để vào lớp 1. Đồng thời, xây dựng và phát triển những phẩm chất, kỹ năng sống cần thiết cho trẻ, phát hiện và định hướng trẻ phát huy năng khiếu tiềm ẩn, tạo tiền đề cho học các cấp học sau của trẻ.
Do đó, giáo dục mầm non vô cùng quan trọng và được Bộ giáo dục quan tâm, từ đó đưa ra những yêu cầu nhất định về nội dung, phương pháp giáo dục cụ thể.
Căn cứ Luật Giáo dục 2019 (có hiệu lực từ 01/7/2020), yêu cầu về nội dung, phương pháp giáo dục mầm non được quy định như sau:
- Tính khoa học, tính vừa sức và nguyên tắc đồng tâm phát triển từ dễ đến khó
- Phù hợp với sự phát triển tâm sinh lý của trẻ em
- Thống nhất giữa nội dung giáo dục với cuộc sống hiện thực, gắn với cuộc sống và kinh nghiệm của trẻ, chuẩn bị cho trẻ từng bước hòa nhập vào cuộc sống.
- Hài hòa giữa chăm sóc, bảo vệ và nuôi dưỡng với giáo dục trẻ em
- Phát triển toàn diện về thể chất, tình cảm, kỹ năng xã hội, trí tuệ, thẩm mỹ
- Cung cấp kỹ năng sống phù hợp với lứa tuổi, thật thà, mạnh dạn, ham hiểu biết, thích đi học, tự tin, hồn nhiên và yêu thích cái đẹp
- Phát triển cơ thể cân đối, khỏe mạnh, nhanh nhẹn
- Tôn trọng sự khác biệt
- Phù hợp với các độ tuổi và liên thông với giáo dục tiểu học.
- Đảm bảo tính liên thông giữa các độ tuổi, giữa nhà trẻ, mẫu giáo và cấp tiểu học
- Giúp trẻ em biết kính trọng, lễ phép và yêu mến ông bà, cha mẹ, thầy cô, anh chị em, bạn bè,…
4. Một số phương pháp giáo dục mầm non mới
Trẻ em mầm non đang trong “giai đoạn Vàng” của sự phát triển, việc tìm hiểu các phương pháp giáo dục trẻ ở độ tuổi này là rất quan trọng và cần thiết đối với cha mẹ. Dưới đây sẽ là 5 phương pháp giáo dục mầm non phổ biến nhất và hiệu quả nhất mà Sakura Montessori (SMIS) muốn giới thiệu đến cho quý phụ huynh cùng tham khảo.
Phương pháp Montessori – Giáo dục để phát triển toàn diện cho trẻ
Phương pháp Montessori được sáng lập bởi tiến sĩ, bác sĩ Maria Montessori. Bà là một chuyên gia trông triết học, giáo dục học và nhân văn học. Phương pháp này giúp tạo dựng nền tảng cơ bản cho mỗi trẻ ngay từ những năm đầu đời.
Đối với Montessori, các lĩnh vực học tập được sử dụng đa dạng như Thực hành cuộc sống, Toán học, Ngôn ngữ, Khoa học, Giác quan, Lịch sử và Địa lý. Tất cả nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển ở cá nhân mỗi trẻ. Tại đây phương châm lấy trẻ làm trung tâm của mọi hoạt động là hàng đầu. Chúng ta tôn trọng những điểm riêng biệt của mỗi trẻ, khuyến khích trẻ chủ động. Từ đó mang tới cơ hội giúp các bé thể hiện năng lực, óc sáng tạo, bản sắc cá nhân của riêng mình.
>>> So sánh phương pháp giáo dục mầm non Montessori và Steam
Phương pháp Reggio Emilia – Trao quyền tự chủ cho trẻ
Đây là một phương pháp đề cao việc tăng cường và giúp cho trẻ cách tự tư duy thông qua việc tổng hợp các loại hình ngôn ngữ biểu đạt, giao tiếp hay cả nhận thức. Trẻ được khuyến khích tự giác thực hiện trong từng hoạt động. Tại đây giáo viên đóng vai trò là người dẫn dắt, hỗ trợ trẻ để tìm ra ý tưởng cũng như cách giải quyết vấn đề mới mẻ.
Phương pháp Glenn Doman – Phương pháp giáo dục sớm cho trẻ tại nhà
Phương pháp Glenn Doman được sáng lập bởi giáo sư cùng tên. Đây là phương pháp giáo dục sớm cho trẻ khá phổ biến. Nó chính là mở đầu cho xu hướng giáo dục con tại nhà và ba mẹ chính là người thầy đầu tiên đối với con trẻ.
Việc thông qua các bài học hàng ngày, trí não của trẻ được kích thích và phát triển. Thêm vào đó các con cũng có thể trau dồi vốn từ, trí thông minh, cũng như sự nhanh nhạy về ngôn ngữ,…
Phương pháp Steiner – Khai phá tiềm năng đặc biệt của trẻ
Ba yếu tố cơ bản: Suy nghĩ, Cảm xúc, và Ý chí được nhấn mạnh trong phương pháp giáo dục Steiner. Đây là một trong những phương pháp giáo dục hiện đại, thúc đẩy sự liên tưởng, hợp tác. Đồng thời nó còn tạo cơ hội để học sinh sáng tạo qua các hoạt động đọc, hát và nhiều hoạt động thú vị khác trong học tập.
Phương pháp STEAM – Phương pháp giáo dục tích hợp
Phương pháp STEAM hiện nay được khá nhiều trường học sử dụng. Đây là viết tắt từ các từ Science (Khoa học), Technology (Công nghệ), Engineering (Kỹ thuật), Art (Nghệ thuật) và Math (Toán học). Đây là phương pháp học được áp dụng đầu tiên tại Mỹ. Với STEAM, trẻ được cung cấp kiến thức toàn diện về đa lĩnh vực học tập thông qua việc thực hành cũng như các hoạt động trải nghiệm.
Như vậy, Sakura Montessori (SMIS) vừa giới thiệu đến quý phụ huynh những thông tin hữu ích về chương trình giáo dục mầm non. Hy vọng cha mẹ có cái nhìn tổng quan và có những định hướng tốt nhất cho con em của chúng ta sau này. Nếu bạn đang tìm cho các con một ngôi trường mầm non chất lượng, uy tín thì đừng bỏ qua Sakura Montessori (SMIS) nhé.
