Đón nghe thêm nhiều Podcast hấp dẫn về cách dạy con, dạy tiếng Anh cho con hay giao tiếp với con hiệu quả… từ kênh Spotify của Sakura Montessori nha!
Nắm rõ cách dạy con như thế nào là đúng giúp trẻ em được nuôi dạy trở thành những đứa trẻ thông minh, khoẻ mạnh và tương lai trở thành công dân tốt, có ích cho xã hội. Mỗi gia đình sẽ thường có cách dạy con khác nhau nhưng thực chất như thế nào là cách dạy trẻ đúng? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
1. Tầm quan trọng của việc dạy con đúng cách
Trẻ em là mầm non của đất nước và cần được uốn nắn, hướng dẫn đúng cách. Tùy theo tính cách, độ tuổi của trẻ mà cần có cách dạy phù hợp giúp trẻ lớn lên khỏe mạnh, thông minh và biết chia sẻ, quan tâm đến mọi người.
Trước khi tìm hiểu dạy con như thế nào là đúng cách, hãy nói qua về tầm quan trọng của việc dạy trẻ như sau:
- Giáo dục trẻ cách đối nhân xử thế, giao tiếp với mọi người trở thành người lễ phép với bố mẹ, hiếu kính ông bà, vâng lời thầy cô và hoà nhã với bạn bè.
- Dạy trẻ biết tôn trọng người khác, tôn trọng sự khác biệt.
- Giúp trẻ lớn lên có tình yêu thương với mọi người, biết giúp đỡ, chia sẻ với người xung quanh.
- Giúp trẻ hiểu biết về các kiến thức thường ngày và những kiến thức về khoa học, cuộc sống.
- Giáo dục con đúng cách giúp trẻ hoàn thiện các kỹ năng sống cần thiết như tính tự lập, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng tự bảo vệ và chăm sóc bản thân.
- Giúp trẻ dễ hòa nhập với môi trường mới và là bước đệm cho tương lai tươi sáng sau này.
Mỗi đứa trẻ sinh ra là những cá thể khác nhau với thể trạng và tính cách riêng biệt. Việc chọn cách dạy con như thế nào tùy thuộc vào từng gia đình. Tuy nhiên, điểm chung trong cách dạy con là đều hướng đến những gì tốt đẹp nhất và giúp con hoàn thiện sức khỏe, tinh thần và các kỹ năng cần thiết cho cuộc sống.
2. Sai lầm thường gặp của cha mẹ Việt trong cách dạy con
Cha mẹ Việt thường gặp khá nhiều sai lầm trong cách dạy con. Mỗi sai lầm xảy ra có thể ảnh hưởng đến tương lai của trẻ. Một số sai lầm phổ biến phải kể đến như sau:
2.1. Không dành thời gian trò chuyện với trẻ
Có không ít trẻ em hiện nay cảm thấy cô đơn ngay chính trong ngôi nhà của mình. Nguyên nhân chủ yếu là do cuộc sống bận rộn khiến cha mẹ không có nhiều thời gian lắng nghe, trò chuyện với con cái.
Mỗi cơ hội nói chuyện, chia sẻ cùng con cha mẹ bỏ qua sẽ khiến khoảng cách giữa cha mẹ và con ngày càng lớn. Việc trẻ tự lập là điều tốt nhưng cần tránh để trẻ hình thành thói quen sống trong thế giới của riêng mình dẫn đến những bệnh về tâm lý.
Ngoài ra, việc không trò chuyện với trẻ thường xuyên khiến cha mẹ không nắm được điều trẻ đang gặp phải và không kịp thời đưa ra lời khuyên, hướng giải quyết phù hợp.
2.2. Phản ứng quá gay gắt khi con mắc lỗi
Một trong những sai lầm lớn trong cách dạy con là cha mẹ thường phản ứng quá gay gắt với trẻ khi mắc lỗi. Sự la mắng và tức giận của người lớn khiến trẻ cảm thấy sợ hãi và co mình lại trong thế giới riêng. Điều cha mẹ cần làm là giúp trẻ nhận ra được lỗi sai của mình và chịu trách nhiệm với hành động mình vừa làm.
2.3. Cách dạy con thiếu kỷ luật
Trẻ em thường có những trò nghịch ngợm có thể gây nguy hiểm đến sức khoẻ của bản thân và người xung quanh. Việc thiếu kỷ luật trong cách dạy con có thể khiến trẻ sẽ tái phạm lần tiếp theo vì không hình dung ra lỗi sai của mình.
Làm thế nào để xây dựng kỷ luật cho con còn tùy thuộc vào độ tuổi và tầm hiểu biết. Tuy nhiên, nhìn chung, cha mẹ cần dạy trẻ những thứ gì được và không được, định hướng ngay từ nhỏ để có kết quả tốt nhất.
2.4. So sánh con với đứa trẻ khác
Tình trạng so sánh con với những đứa trẻ khác thường xảy ra gần như trong mọi gia đình. Khi trẻ mắc lỗi hay làm gì đó không đạt kỳ vọng của cha mẹ, điều đầu tiên người lớn thể hiện sự thất vọng là so sánh con với “con nhà người ta”.
Điều này nếu tiếp diễn hàng ngày có thể khiến trẻ trở nên tự ti, so đo và ích kỷ. Việc so sánh con với bất kỳ ai cũng là điều không nên. Thực chất việc so sánh chỉ giúp phụ huynh giải toả sự mong muốn mà không mang lại bất kỳ lợi ích nào cho trẻ.
2.5. Cha mẹ đặt kỳ vọng quá cao vào con
Bậc cha mẹ nào cũng mong muốn con mình thành công trong cuộc sống. Vì vậy, đa số họ đều đặt mục tiêu cao cho con mà không quan tâm đến suy nghĩ của con trẻ. Những kỳ vọng này nếu không thể hiện đúng cách sẽ không hề thúc đẩy trẻ phát triển mà còn khiến trẻ mệt mỏi, lo lắng.
3. Tham khảo 3 cách dạy con nổi tiếng thế giới
3.1. Cách dạy con của người Do Thái
Do Thái nổi tiếng với những nhân tài trẻ tuổi tài đức vẹn toàn. Các trẻ em Do Thái được học tập và vui chơi một cách khoa học đảm bảo phát triển cả về sức khỏe, tinh thần và trí thông minh ngay từ nhỏ. Một số đặc điểm trong cách dạy con của người Do Thái cha mẹ Việt nên học tập như sau:
- Khuyến khích trẻ tự tập: Người Do Thái dạy con tự tập ăn từ sớm và cho phép mọi hoạt động tự lập tùy theo độ tuổi và sức khỏe của trẻ.
- Không ra lệnh với trẻ: Cha mẹ Do Thái không dùng ngôn ngữ ra lệnh trong giao tiếp mà thay vào đó là những gợi ý giúp trẻ hoàn thành công việc đúng theo mong muốn của mình.
- Nuôi dưỡng đam mê đọc sách từ nhỏ: Người Do Thái dạy trẻ niềm đam mê sách ngay từ khi mới sinh ra. Đây chính là nguyên nhân khiến đất nước nhỏ bé này có tỷ lệ phần trăm những nhà khoa học đoạt giải Nobel lớn nhất nhì trên thế giới.
- Khen ngợi trẻ đúng cách: Người Do Thái luôn tìm cơ hội để khen ngợi trẻ, đặc biệt là ở những nơi đông người giúp trẻ giữ lòng tự tôn và tự tin vào bản thân.
- Trẻ tự do khám phá, cha mẹ chấp nhận việc bày bừa: Trẻ được khám phá mọi thứ và tự do xem xét, nghiên cứu những thứ xung quanh. Cha mẹ Do Thái chấp nhận việc con bày bừa khắp nơi và không la mắng trẻ về vấn đề này.
3.2. Cách dạy con của người Nhật
Cách dạy con của người Nhật đề cao tính tự lập và sự lễ phép. Đây là phương pháp giáo dục được khá nhiều gia đình Việt lựa chọn. Đặc điểm chung của cách dạy con đến từ đất nước mặt trời mọc như sau:
- Dạy trẻ tự lập và tự tin: Trẻ được dạy cách ăn uống từ sớm và tự chơi, tự hoàn thành những công việc theo độ tuổi.
- Dạy trẻ sự kỷ luật: Giờ ăn, ngủ, học được sắp xếp khoa học và thực hiện nghiêm túc. Mọi hành động và thói quen từ những việc đơn giản đều cần đúng quy định.
- Không nuông chiều trẻ: Trẻ em khóc lóc, mè nheo vô cớ sẽ không được dỗ dành để tránh trẻ lặp lại trong lần tiếp theo.
- Dạy trẻ san sẻ việc nhà: Trẻ em từ độ tuổi biết đi đã bắt đầu được giao việc nhà phù hợp với sức của mình.
- Tôn trọng con trong giảng dạy: Cha mẹ Nhật luôn dạy dỗ con ở những nơi kín đáo, tập trung lắng nghe con để bảo vệ lòng tự tôn của trẻ trước người xung quanh.
- Quan tâm đến các trò chơi thông minh: Trẻ em Nhật thường được mua những món đồ chơi có tác dụng kích thích não bộ như xếp hình, lego, đọc sách, học đàn… vừa có tác dụng giải trí vừa học tập thêm những điều mới lạ.
- Dạy chữ cho trẻ từ sớm: Dạy chữ sớm giúp trẻ biết đọc sớm, tăng trí thông minh.
- Vận động thường xuyên: Trẻ em Nhật được vận động ngoài trời thường xuyên không lo bụi bẩn hay thời tiết xấu giúp trẻ tăng sức đề kháng, phát triển thể chất tốt hơn.
3.3. Cách dạy con của người Mỹ
Mỹ là đất nước đứng đầu trong nhiều lĩnh vực như công nghệ, quốc phòng, giáo dục… Vì vậy, người Mỹ dạy con thế nào là câu hỏi nhiều phụ huynh quan tâm. Những đặc điểm chung trong cách dạy con của đại đa số gia đình Mỹ như sau:
- Dạy trẻ tự lập, ý thức từ nhỏ: Trẻ được ngủ riêng từ sớm và có các kỹ năng cơ bản tự chăm sóc và bảo vệ bản thân.
- Tôn trọng và lắng nghe trẻ: Mọi trẻ em Mỹ đều có quyền được lắng nghe và các bậc cha mẹ Mỹ luôn đặc biệt chú trọng trong cách giao tiếp với trẻ em.
- Thưởng phạt phân minh: Trẻ em Mỹ được tôn trọng nhưng vẫn đảm bảo tính kỷ luật. Một số hành vi xấu sẽ bị phạt bằng các hình thức như giảm giờ chơi hay không được mua đồ chơi mới.
- Dạy trẻ cư xử đúng mực: Trẻ học cách lịch sự ở nơi công cộng, nói lời cảm ơn, xin lỗi, giao tiếp đúng mực khi khách đến nhà…
- Trao quyền quyết định cho trẻ: Trẻ em Mỹ được đánh giá cao ở sự tự tin, mạnh bạo. Bí quyết của các bậc cha mẹ là luôn trao quyền cho trẻ để trau dồi sự tự tin và khiến trẻ có cảm giác được quan tâm, tôn trọng.
4. Kết luận
Chọn cách dạy con như thế nào tùy thuộc vào quan điểm giáo dục của mỗi gia đình. Tùy theo tính cách, năng lực của từng trẻ mà cha mẹ có thể lựa chọn phương pháp giáo dục phù hợp nhất với con.
Ngoài gia đình, để trẻ hoàn thiện một cách tốt nhất cần có sự hợp tác với nhà trường. Những năm đầu đời là thời điểm tốt nhất để hình thành nhân cách, sở thích và năng lực của trẻ. Vì vậy, ngay từ độ tuổi mầm non gia đình và nhà trường nên thống nhất phương pháp dạy con phù hợp.
Sakura Montessori là hệ thống trường mầm non áp dụng phương pháp giáo dục Montessori. Đây là phương pháp giáo dục trẻ mầm non nổi tiếng trên thế giới và được các chuyên gia đánh giá cao. Nếu quý phụ huynh muốn tìm hiểu thêm về phương pháp giáo dục này vui lòng liên hệ với Sakura Montessori để được tư vấn chi tiết nhất.
Với hơn 10 năm kinh nghiệm giảng dạy Montessori tại Sakura Montessori, kim chỉ nam của tôi luôn là mang tới những thông tin có giá trị và giúp ích cho người đọc trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
