Giai đoạn 6 tháng là cột mốc quan trọng khi con bắt đầu ăn dặm và tiếp xúc nhiều hơn với môi trường bên ngoài, khiến nguy cơ nhiễm bệnh tăng cao làm mẹ bối rối giữa các loại vắc xin. Bài viết này Sakura Schools sẽ hệ thống lại chi tiết các mũi tiêm bắt buộc và tự nguyện cần thiết nhất, giúp mẹ chủ động bảo vệ sức khỏe cho bé yêu một cách toàn diện.
Trẻ 6 tháng tiêm mũi gì? Danh sách các mũi tiêm quan trọng
Dưới đây là danh sách các loại vắc xin mà trẻ 6 tháng tuổi cần hoàn thành hoặc bắt đầu tiêm mới. Mẹ hãy lấy ngay sổ tiêm chủng của con ra để đối chiếu nhé.
Mũi 5 trong 1 hoặc 6 trong 1 (mũi nhắc lại)
Đây thường là mũi tiêm thứ 3 trong phác đồ cơ bản để hoàn thiện miễn dịch phòng 6 bệnh nguy hiểm hàng đầu ở trẻ nhỏ: Bạch hầu, Ho gà, Uốn ván, Bại liệt, Hib và Viêm gan B.
- Nếu tiêm dịch vụ (6in1 – Infanrix Hexa hoặc Hexaxim): Bé sẽ tiêm mũi thứ 3 lúc tròn 6 tháng tuổi.
- Nếu tiêm mở rộng (5in1 – SII): Bé tiêm mũi 5in1 và cần uống hoặc tiêm thêm vắc xin Bại liệt riêng biệt.
Mẹ hãy kiểm tra xem con đã tiêm đủ 2 mũi trước đó (lúc 2 và 3 hoặc 4 tháng) chưa. Nếu chưa, cần liên hệ trung tâm y tế để tiêm đuổi ngay, đảm bảo hiệu quả phòng bệnh.
Vắc xin Cúm mùa (mũi tiêm mới)
Từ tròn 6 tháng tuổi, bé bắt đầu đủ điều kiện để tiêm vắc xin Cúm. Đây là mũi tiêm cực kỳ quan trọng, đặc biệt trong các thời điểm giao mùa, giúp ngăn ngừa biến chứng viêm phổi nặng do virus cúm gây ra.
- Lịch tiêm: Mũi 1 tiêm ngay khi đủ 6 tháng. Mũi 2 cách mũi 1 ít nhất một tháng.
- Lưu ý: Sau khi hoàn thành 2 mũi đầu đời, bé cần được tiêm nhắc lại mỗi năm một lần vì chủng cúm thay đổi liên tục.
Cảnh báo về Vắc xin Rota (tiêu chảy cấp)
Rất nhiều mẹ thường quên lịch uống Rota vì nghĩ “để sau cũng được”. Tuy nhiên, vắc xin Rota có giới hạn độ tuổi rất nghiêm ngặt.
- Nếu bé chưa uống: Mẹ cần hỏi bác sĩ ngay lập tức. Hầu hết các loại vắc xin Rota (như Rotarix) yêu cầu hoàn thành trước 6 tháng tuổi. Tuy nhiên, loại Rotateq (Mỹ) có thể uống liều cuối trước 32 tuần (khoảng 7.5 tháng).
Nếu con tròn 6 tháng mà chưa uống đủ liều Rota, hãy mang sổ đến trung tâm tiêm chủng ngay hôm nay để xem còn kịp uống phác đồ vắc xin của Mỹ hay không. Đừng bỏ lỡ vì bệnh tiêu chảy cấp ở trẻ nhỏ rất nguy hiểm.
Vắc xin Viêm màng não mô cầu BC (Mengoc BC)
Viêm màng não mô cầu BC là bệnh lý diễn tiến cực nhanh và nguy hiểm (có thể gây tử vong trong 24h). Vắc xin Mengoc BC (xuất xứ Cuba) được chỉ định tiêm cho trẻ từ đủ 6 tháng tuổi.
- Lịch tiêm: Gồm 2 mũi, khoảng cách giữa 2 mũi là 6-8 tuần.
- Lưu ý: Đây là mũi tiêm thường xuyên bị khan hiếm thuốc tại các trung tâm, mẹ nên gọi điện đặt trước để giữ thuốc cho con.
Vắc xin phế cầu (Synflorix/Prevenar 13)
Phế cầu khuẩn là nguyên nhân chính gây ra viêm tai giữa, viêm phổi và viêm màng não.
- Trường hợp 1: Nếu bé đã tiêm 2 mũi đầu lúc 2 và 4 tháng, thì 6 tháng tuổi là thời điểm vàng để tiêm mũi thứ 3.
- Trường hợp 2: Nếu bé chưa từng tiêm phế cầu, 6 tháng vẫn là thời điểm tốt để bắt đầu (phác đồ tiêm sẽ thay đổi số mũi tùy theo độ tuổi bắt đầu tiêm). Đừng bỏ qua mũi phế cầu vì viêm tai giữa là bệnh rất phổ biến và dễ tái phát ở trẻ nhỏ khi bắt đầu đi lớp.
Mẹ nên chọn tiêm chủng mở rộng (miễn phí) hay tiêm dịch vụ?
Bài toán kinh tế và sự tiện lợi luôn khiến các mẹ đau đầu. Bảng so sánh dưới đây sẽ giúp mẹ có cái nhìn khách quan để lựa chọn hình thức phù hợp nhất cho gia đình.
| Tiêu chí | Tiêm chủng Mở rộng (Trạm y tế) | Tiêm chủng Dịch vụ (VNVC, bệnh viện…) |
| Chi phí | Hoàn toàn miễn phí. | Mất phí (giá tùy loại vắc xin). |
| Danh mục vắc xin | Chỉ có các mũi cơ bản (5in1, Bại liệt, Sởi…). | Đa dạng, đầy đủ các loại (Cúm, Phế cầu, Não mô cầu…). |
| Lịch tiêm | Cố định vào 1-2 ngày trong tháng. | Linh hoạt tất cả các ngày trong tuần. |
| Phản ứng phụ | Vắc xin 5in1 (SII) thường có tỷ lệ gây sốt cao hơn. | Vắc xin 6in1 công nghệ mới thường ít gây sốt hơn. |
Mẹ hoàn toàn có thể kết hợp cả hai: Tiêm các mũi cơ bản tại phường để tiết kiệm chi phí, và đến trung tâm dịch vụ để tiêm các mũi bổ sung quan trọng như Cúm, Phế cầu.
Những lưu ý an toàn trước và sau khi tiêm phòng cho bé 6 tháng
Chuẩn bị kỹ càng và biết cách chăm sóc sau tiêm sẽ giúp bé giảm thiểu sự khó chịu và giúp mẹ bớt lo lắng về các phản ứng phụ có thể xảy ra.
Trước khi đi tiêm
Để buổi tiêm chủng diễn ra suôn sẻ, mẹ cần đảm bảo sức khỏe của bé ổn định và mang đầy đủ giấy tờ để bác sĩ sàng lọc chính xác.
Checklist cho mẹ:
- [ ] Mang theo sổ tiêm chủng của con.
- [ ] Cho bé ăn nhẹ, không quá no cũng không quá đói để tránh hạ đường huyết.
- [ ] Vệ sinh thân thể sạch sẽ để hạn chế nhiễm trùng tại chỗ tiêm.
Quan trọng: Thông báo ngay cho bác sĩ nếu bé đang ốm, sốt nhẹ, chảy mũi hoặc đang dùng thuốc kháng sinh/thuốc dị ứng.
Theo dõi và chăm sóc sau tiêm
Phản ứng sau tiêm là dấu hiệu cho thấy hệ miễn dịch của cơ thể đang “tập trận”. Tuy nhiên, mẹ cần phân biệt được đâu là bình thường và đâu là nguy hiểm.
- Sốt nhẹ (<38.5 độ): Chườm ấm, mặc quần áo thoáng mát, tăng cữ bú cho bé. Không tự ý dùng thuốc hạ sốt nếu bé vẫn chơi ngoan.
- Sưng đau chỗ tiêm: Mẹ có thể chườm lạnh nhẹ để giảm sưng. Tuyệt đối không đắp khoai tây, lát chanh hay lòng trắng trứng gà lên vết tiêm vì dễ gây nhiễm trùng hoại tử.
- Dấu hiệu nguy hiểm (Red Flags):
- Sốt cao >39 độ dùng thuốc không hạ.
- Bé co giật, tím tái hoặc khó thở.
- Quấy khóc thét kéo dài liên tục trên 3 giờ đồng hồ.
- Bỏ bú hoàn toàn: Cần đưa bé đến cơ sở y tế gần nhất ngay lập tức.
Góc nhắc nhở: Đừng quên lịch uống Vitamin A liều cao
Bên cạnh các mũi tiêm dịch vụ, khi trẻ tròn 6 tháng tuổi, bé chính thức đủ điều kiện tham gia chiến dịch bổ sung Vitamin A liều cao miễn phí của Bộ Y tế. Đây là quyền lợi sức khỏe mẹ không nên bỏ qua.
- Lịch uống cố định: Chương trình thường được tổ chức đồng loạt trên toàn quốc vào 2 đợt trong năm: Ngày 1/6 (Ngày Quốc tế Thiếu nhi) và Ngày 1/12.
- Địa điểm: Tại các Trạm y tế phường/xã hoặc trường mầm non.
- Tác dụng: Vitamin A liều cao giúp bảo vệ đôi mắt sáng khỏe, phòng ngừa bệnh khô mắt, quáng gà và quan trọng là tăng cường hệ miễn dịch đường hô hấp, tiêu hóa cho bé trong giai đoạn ăn dặm.
Mẹo nhỏ: Nếu thời điểm bé đi tiêm chủng trùng khớp hoặc gần với 2 đợt uống Vitamin A kể trên, mẹ hãy hỏi cán bộ y tế tại phường để cho con uống kết hợp luôn, giúp mẹ tiết kiệm thời gian đi lại mà con vẫn được bảo vệ toàn diện.
FAQs – Những câu hỏi thường gặp về trẻ 6 tháng tiêm mũi gì?
Tổng hợp những thắc mắc mà các bác sĩ nhi khoa thường xuyên nhận được nhất từ các bậc phụ huynh có con trong độ tuổi 6 tháng đi tiêm phòng.
Bé đang mọc răng, người hơi hâm hấp nóng có tiêm được không?
Thông thường nếu bé chỉ mọc răng và sốt nhẹ (<37.5 độ) vẫn có thể tiêm được. Tuy nhiên, bác sĩ khám sàng lọc thường sẽ khuyên hoãn tiêm cho đến khi bé hết sốt hẳn để tránh nhầm lẫn giữa sốt mọc răng và sốt phản ứng sau tiêm.
Bé bị dị ứng đạm sữa bò có tiêm được không?
Hầu hết các vắc xin đều an toàn với trẻ dị ứng đạm bò. Tuy nhiên, mẹ bắt buộc phải thông báo tình trạng dị ứng của con cho bác sĩ để được chỉ định loại vắc xin phù hợp và theo dõi kỹ hơn sau tiêm (đặc biệt là các vắc xin nuôi cấy trên môi trường thận khỉ hoặc trứng gà).
Có thể tiêm cùng lúc mũi Cúm và 6in1 không?
Được. Hai loại vắc xin này có thể tiêm cùng một buổi tiêm nhưng sẽ tiêm ở 2 vị trí khác nhau (ví dụ: đùi trái và đùi phải) để đảm bảo hiệu quả miễn dịch.
Bé vừa ốm dậy và đang uống dở kháng sinh thì có tiêm được không?
Nên đợi sau khi bé dừng kháng sinh và hồi phục sức khỏe hoàn toàn (khoảng 3-5 ngày sau khi ngưng thuốc) mới nên đi tiêm. Điều này giúp cơ thể bé đủ khỏe để tạo miễn dịch tốt nhất và hạn chế mệt mỏi chồng chéo.
Nếu lỡ quên lịch tiêm mũi 3 của 6in1 thì phải làm sao?
Mẹ không cần tiêm lại từ đầu. Hãy đưa bé đi tiêm mũi tiếp theo càng sớm càng tốt (tiêm đuổi). Việc trễ lịch không làm mất tác dụng của các mũi trước nhưng sẽ khiến bé chậm có miễn dịch đầy đủ để phòng bệnh.
Tóm lại, mẹ cần ghi nhớ 4 “từ khóa” vắc xin quan trọng: 6in1 (mũi 3), cúm mùa, phế cầu và não mô cầu BC. Việc tiêm chủng đầy đủ là nền tảng sức khỏe vững chắc để bé tự tin khám phá thế giới, phát triển thể chất và trí tuệ.
- Giáo viên Montessori Quốc tế được chứng nhận bởi Hiệp hội Phát triển Montessori Quốc tế (IAPM).
- Tốt nghiệp Đại học Sư phạm Hà Nội
- 13 năm kinh nghiệm làm việc với trẻ nhỏ
Vừa tốt nghiệp đại học, cô Lã Thị Phương Thảo đã bén duyên với Sakura Montessori và gắn bó đến nay đã được 13 năm. Trong một thập kỷ làm việc với các bạn nhỏ tại Sakura Montessori, cô Phương Thảo luôn theo đuổi phương châm giáo dục cá nhân hóa dựa vào thiên hướng phát triển, cá tính riêng của mỗi cá nhân trẻ cũng như phù hợp với từng giai đoạn phát triển của trẻ để đạt được hiệu quả cao nhất.
