Nhiều cha mẹ lo lắng không biết bé 5 tháng cần tiêm mũi gì, có bắt buộc phải tiêm dịch vụ hay không, và liệu con có phản ứng phụ sau tiêm. Bài viết dưới đây Sakura Schools sẽ giúp bạn hiểu rõ lịch tiêm, từng loại vắc xin và tư vấn cụ thể từ chuyên gia để chăm con đúng cách, không bỏ sót giai đoạn vàng miễn dịch.
Bé 5 tháng cần tiêm mũi gì theo khuyến cáo Bộ Y tế?
Tháng thứ 5 là giai đoạn quan trọng trong lịch tiêm chủng. Việc nắm rõ mũi tiêm cần thiết giúp bảo vệ bé khỏi nhiều bệnh nguy hiểm.
Theo Chương trình Tiêm chủng Mở rộng Quốc gia, trẻ 5 tháng tuổi thường được chỉ định các mũi sau:
- Mũi 2 của vắc xin 5 trong 1 hoặc 6 trong 1: phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, Hib.
- Mũi 2 vaccine bại liệt dạng tiêm (IPV) nếu đã tiêm mũi 1 từ tháng 2–3.
- Liều thứ 2 vaccine Rota nếu mũi đầu tiên đã được uống trong tháng 3 hoặc đầu tháng 4.
Bảng tóm tắt mũi tiêm cho trẻ 5 tháng:
| Tên vaccine | Phòng bệnh | Dạng tiêm |
| 5 trong 1 (Pentaxim) | Bạch hầu, ho gà, uốn ván, Hib, bại liệt | Tiêm bắp |
| 6 trong 1 (Hexaxim) | Như trên + Viêm gan B | Tiêm bắp |
| IPV | Bại liệt bất hoạt (thay thế bOPV) | Tiêm bắp |
| Rota (Rotateq/Rotarix) | Tiêu chảy cấp do Rotavirus | Uống |
Phân biệt vắc xin trong chương trình mở rộng và tiêm dịch vụ
Không ít phụ huynh băn khoăn nên chọn vắc xin gì cho bé: 5in1, 6in1 hay phế cầu. Dưới đây là so sánh giúp mẹ dễ quyết định.
Vắc xin trong chương trình mở rộng như 5 trong 1 (Pentaxim) được tiêm miễn phí tại trạm y tế. Tuy nhiên, nhiều cha mẹ lựa chọn 6 trong 1 (Hexaxim, Infanrix) để tránh phải tiêm thêm mũi viêm gan B riêng lẻ.
Ngoài ra, một số vắc xin dịch vụ không nằm trong chương trình mở rộng nhưng được khuyến khích tiêm:
- Phế cầu (Synflorix, Prevenar 13): giúp phòng ngừa viêm màng não mủ, viêm phổi, viêm tai giữa do phế cầu khuẩn.
- Rota (Rotateq, Rotarix): phòng tiêu chảy cấp do virus rota – bệnh dễ gây mất nước, nhập viện ở trẻ nhỏ.
Nếu muốn kết hợp tiêm cả mở rộng và dịch vụ, cha mẹ nên:
- Mang sổ tiêm chủng để được bác sĩ tư vấn lịch tiêm không chồng chéo
- Ưu tiên tiêm mũi chính trong mở rộng trước, mũi dịch vụ có thể bổ sung linh hoạt sau vài ngày đến 1 tuần tùy loại
Có nên tiêm thêm phế cầu, rota cho bé 5 tháng không?
Không bắt buộc nhưng rất nên. Đây là hai bệnh lý nguy hiểm, tiêm ngừa giúp giảm nguy cơ nhập viện và biến chứng nặng cho bé.
Phế cầu là nguyên nhân gây viêm phổi, viêm tai giữa, viêm màng não mủ ở trẻ nhỏ. Tỷ lệ tử vong và biến chứng cao nếu không phát hiện sớm.
Rotavirus gây tiêu chảy cấp mất nước nặng, là lý do nhập viện hàng đầu ở trẻ dưới 2 tuổi. Bệnh lây nhanh, khó kiểm soát trong cộng đồng.
Theo WHO và Bộ Y tế Việt Nam, việc tiêm ngừa hai bệnh này trong 6 tháng đầu đời giúp trẻ hình thành miễn dịch sớm, giảm gánh nặng điều trị và tử vong.
Nếu tháng trước chưa tiêm phế cầu hoặc uống rota, cha mẹ vẫn có thể tranh thủ tiêm ngay trong tháng thứ 5, miễn là bé đủ điều kiện sức khỏe.
Bé 5 tháng đã lỡ mũi tiêm trước thì phải làm sao?
Bỏ sót mũi tiêm là điều không ai muốn. Tuy nhiên cha mẹ vẫn có thể xử lý nếu hiểu rõ nguyên tắc bù tiêm hoặc tiêm nhắc lại.
Trong nhiều trường hợp, nếu trẻ bị ốm hoặc lỡ lịch, vẫn có thể tiêm bù. Nguyên tắc là tiêm tiếp theo mũi gần nhất, không cần tiêm lại từ đầu.
Tiêm nhắc lại được áp dụng cho các loại vắc xin yêu cầu nhiều liều để đạt hiệu quả đầy đủ, như phế cầu, 6 trong 1, rota…
Ví dụ: nếu bé đã tiêm mũi 1 phế cầu ở tháng 2 nhưng bỏ mũi 2 ở tháng 4, cha mẹ có thể tiêm bù ở tháng 5 – 6 sau khi được bác sĩ thăm khám.
Luôn mang theo sổ tiêm chủng để được tư vấn lịch chính xác và tránh tiêm trùng mũi.
Lịch tiêm chủng chuẩn cho trẻ 0–6 tháng
Dưới đây là bảng tổng hợp đầy đủ các mũi tiêm theo tháng tuổi, giúp cha mẹ dễ theo dõi và không bỏ sót mũi nào quan trọng.
Lịch tiêm chủng từ 0 đến 6 tháng là nền tảng hình thành miễn dịch sớm cho trẻ. Mỗi mốc tuổi đều tương ứng với các loại vắc xin quan trọng đã được Bộ Y tế khuyến cáo.
Bảng lịch tiêm chủng từ 0 đến 6 tháng tuổi:
| Tháng tuổi | Tên vắc xin | Phòng bệnh | Ghi chú |
| Sơ sinh | Viêm gan B sơ sinh | Viêm gan B | Tiêm trong 24 giờ sau sinh |
| 2 tháng | 5 trong 1 hoặc 6 trong 1 | Bạch hầu, ho gà, uốn ván, Hib, bại liệt, viêm gan B | Mũi 1 |
| IPV | Bại liệt bất hoạt | Mũi 1 | |
| Rota | Tiêu chảy do Rotavirus | Uống mũi 1 (nếu đủ cân nặng, sức khỏe) | |
| Phế cầu (dịch vụ) | Viêm phổi, viêm tai, viêm màng não do phế cầu | Mũi 1 dịch vụ (nếu có điều kiện) | |
| 3 tháng | Tiêm nhắc hoặc không cần | Tùy loại vắc xin đã tiêm ở tháng 2 | |
| 4 tháng | 5 trong 1 hoặc 6 trong 1 | Tiêm mũi 2 | Tiếp tục lịch phòng bệnh phối hợp |
| IPV | Mũi 2 | ||
| Rota | Mũi 2 | Nếu đã uống mũi 1 | |
| Phế cầu | Mũi 2 | ||
| 5 tháng | 5 trong 1 hoặc 6 trong 1 | Mũi 2 (nếu chưa tiêm ở tháng 4) | Mốc tiêm linh hoạt, không nên bỏ qua |
| IPV | Mũi 2 | ||
| Rota | Mũi 2 hoặc 3 (tùy loại) | Phải uống đúng khoảng thời gian khuyến cáo | |
| Phế cầu | Mũi 2 | Không tiêm trễ sau 6 tháng | |
| 6 tháng | Cúm mùa (dịch vụ) | Cúm mùa, cúm A/H1N1 | Tiêm hằng năm nếu đủ 6 tháng |
Lưu ý khi chăm sóc bé sau tiêm phòng ở tháng thứ 5
Chăm sóc sau tiêm đúng cách giúp bé hồi phục nhanh, giảm nguy cơ phản ứng phụ. Dưới đây là các lưu ý mẹ cần nhớ.
Sau tiêm, trẻ có thể sốt nhẹ, quấy khóc, sưng đau tại chỗ tiêm. Đây là phản ứng thường gặp và không đáng lo nếu được theo dõi đúng cách.
Mẹ nên đo nhiệt độ mỗi 4 giờ, giữ vết tiêm khô thoáng, cho bé bú nhiều hơn để bù nước và duy trì năng lượng.
Hạn chế tắm ngay sau tiêm. Không bôi, đắp lá, chườm nóng vào chỗ tiêm.
Cần đưa bé đến cơ sở y tế ngay nếu có dấu hiệu: Sốt trên 39°C kéo dài, bỏ bú hoàn toàn, lừ đừ, li bì, nổi mẩn đỏ toàn thân, co giật hoặc khó thở.
Hành động phù hợp cho từng trường hợp tiêm chủng
Tuỳ vào từng tình huống, cha mẹ nên có phương án tiêm phù hợp, tránh bỏ lỡ giai đoạn vàng trong miễn dịch cho trẻ.
- Bé tiêm đúng lịch: tiếp tục theo dõi, nhắc lịch cho tháng tiếp theo.
- Bé bỏ mũi rota hoặc phế cầu: nên hỏi bác sĩ để bù mũi nếu còn trong khung thời gian.
- Chưa tiêm dịch vụ: nếu có điều kiện tài chính, nên cân nhắc bổ sung để tăng miễn dịch chủ động.
Tham khảo các địa chỉ tiêm chủng uy tín cho bé 5 tháng
Chọn đúng địa chỉ tiêm chủng giúp đảm bảo chất lượng vắc xin và an toàn khi tiêm phòng cho bé.
- VNVC: Hệ thống tiêm chủng lớn, nhiều loại vắc xin nhập khẩu, chất lượng cao.
- Vinmec: Có bác sĩ nhi theo dõi, dịch vụ khép kín, tiêm đúng hẹn.
- Bệnh viện Nhi: Chi phí hợp lý, lịch tiêm khoa học.
Khi đi tiêm, mẹ nên cho bé mặc đồ rộng, mang sổ tiêm và ở lại theo dõi 30 phút sau tiêm.
FAQs – Những câu hỏi thường gặp khi tiêm phòng cho bé 5 tháng tuổi?
Tháng thứ 5 là thời điểm quan trọng cho miễn dịch của bé. Dưới đây là giải đáp nhanh các thắc mắc phổ biến về tiêm chủng.
Bé 5 tháng có cần tiêm nhắc lại vắc xin 6 trong 1 không?
Có. Mũi thứ 2 thường tiêm ở tháng 4 hoặc 5 tùy lịch cá nhân để tăng cường miễn dịch cho bé.
Tiêm phế cầu cho bé 5 tháng có trễ không?
Không trễ. Bé vẫn có thể bắt đầu mũi 1 vắc xin phế cầu ở tháng 5, sau đó tiêm nhắc theo lịch để phòng bệnh.
Sau tiêm bé sốt, quấy khóc nhiều có nguy hiểm không?
Sốt nhẹ dưới 38.5°C là bình thường; nếu sốt cao, bỏ bú, hoặc quấy khóc nhiều bất thường cần đưa bé đi khám ngay.
Có cần uống Rota mũi 2 ở tháng 5 không?
Có. Nếu đã uống mũi 1 từ tháng 2-3, tháng 5 là thời điểm lý tưởng cho mũi 2 để hoàn thành phác đồ bảo vệ bé.
Bé tiêm dịch vụ và mở rộng có bị trùng mũi không?
Có thể. Nên hỏi bác sĩ để sắp xếp lịch tiêm phù hợp, tránh lặp lại vắc xin không cần thiết mà vẫn đảm bảo hiệu quả.
Bé 5 tháng tiêm mũi gì – Đừng để bỏ sót giai đoạn vàng miễn dịch
Tháng 5 là giai đoạn then chốt hoàn thiện miễn dịch sơ cấp. Tiêm đủ, đúng và an toàn là chìa khóa bảo vệ bé toàn diện. Cha mẹ hãy chủ động kiểm tra sổ tiêm và tham khảo bác sĩ để có lịch phù hợp.
Cha mẹ nên kiểm tra lại sổ tiêm, ghi chú rõ mốc tiếp theo và tham khảo thêm ý kiến bác sĩ nếu có mũi bị bỏ sót hoặc trùng lặp.
- Giáo viên Montessori Quốc tế được chứng nhận bởi Hiệp hội Phát triển Montessori Quốc tế (IAPM).
- Tốt nghiệp Đại học Sư phạm Hà Nội
- 13 năm kinh nghiệm làm việc với trẻ nhỏ
Vừa tốt nghiệp đại học, cô Lã Thị Phương Thảo đã bén duyên với Sakura Montessori và gắn bó đến nay đã được 13 năm. Trong một thập kỷ làm việc với các bạn nhỏ tại Sakura Montessori, cô Phương Thảo luôn theo đuổi phương châm giáo dục cá nhân hóa dựa vào thiên hướng phát triển, cá tính riêng của mỗi cá nhân trẻ cũng như phù hợp với từng giai đoạn phát triển của trẻ để đạt được hiệu quả cao nhất.
