Bước sang tháng thứ 7, mẹ sẽ thực sự ngỡ ngàng trước sự “lột xác” ngoạn mục của con. Thay vì lo lắng và so sánh con mình với “con nhà người ta”, mẹ hãy yên tâm rằng mỗi bé có một tốc phát triển độ riêng, nhưng vẫn sẽ có những cột mốc chung quan trọng về vận động, giao tiếp và cảm xúc mà mẹ cần nắm bắt để hỗ trợ con tốt nhất.
Phát triển vận động thô: Ngồi vững và tập bò
Đây là thay đổi rõ rệt nhất trong giai đoạn này, cơ thể bé đã trở nên cứng cáp hơn hẳn để chuẩn bị cho những chuyến phiêu lưu khám phá thế giới xung quanh bằng chính sức mình.
- Ngồi vững vàng: Nhiều mẹ thắc mắc trẻ 7 tháng biết ngồi chưa? Câu trả lời là đa số các bé đã có thể ngồi vững mà không cần (hoặc cần rất ít) sự hỗ trợ. Bé thậm chí còn biết với tay lấy đồ chơi khi đang ngồi mà vẫn giữ được thăng bằng, không bị ngã.
- Trườn và Tiền đề của bò: Một số bé hiếu động sẽ bắt đầu trườn bụng hoặc chống tay đẩy người lên cao. Đây là những động tác nền tảng để bé bước vào giai đoạn tập bò.
- Tập đứng: Khi được mẹ bế xốc nách, bé rất thích thú dồn trọng lượng cơ thể xuống chân và thực hiện động tác nhún nhảy liên tục.
Mẹ cần làm gì? Hãy tạo một không gian sàn nhà rộng rãi, an toàn (trải thảm xốp). Đặt các món đồ chơi yêu thích ở xa tầm với một chút để khuyến khích bé vươn người, trườn tới lấy, giúp tập luyện cơ lưng và tay chân.
Phát triển vận động tinh: Đôi tay khéo léo
Sự phối hợp giữa tay và mắt của bé ngày càng chính xác, giúp con thực hiện được các thao tác cầm nắm phức tạp và chuyển đổi đồ vật linh hoạt hơn bao giờ hết.
- Kỹ năng cầm nắm: Bé bắt đầu chuyển từ việc cầm nắm bằng cả bàn tay sang sử dụng ngón cái và ngón trỏ. Đây là dạng sơ khai của kỹ năng gọng kìm (pincer grasp) – một bước tiến lớn trong sự khéo léo.
- Chuyền đồ vật: Bé có thể chuyền món đồ chơi từ tay trái sang tay phải một cách mượt mà mà không làm rơi.
- Tự chủ trong ăn uống: Bé 7 tháng có thể tự cầm bánh ăn dặm hoặc giữ bình sữa và đưa lên miệng một cách chính xác.
Mẹ cần làm gì? Mẹ hãy cho bé chơi các loại đồ chơi hình khối, sách vải lật mở, hoặc áp dụng phương pháp ăn dặm chỉ huy (BLW) với thức ăn dạng thanh (Finger food) để bé có cơ hội luyện tập các ngón tay linh hoạt.
Phát triển nhận thức và Ngôn ngữ: Bắt đầu hiểu chuyện
Không chỉ lớn nhanh về thể chất, não bộ của bé 7 tháng đang bùng nổ các kết nối thần kinh, giúp bé hiểu và bắt đầu tương tác có chủ đích với mọi người xung quanh.
- Ngôn ngữ (Babbling): Bé bắt đầu bập bẹ các âm đơn hoặc âm kép khá rõ ràng như “ba-ba”, “ma-ma”, “đa-đa”. Dù bé chưa thực sự hiểu nghĩa của từ, nhưng đây là dấu hiệu đáng mừng cho thấy cơ quan phát âm đang hoạt động tốt.
- Phản ứng nhạy bén: Bé biết quay đầu lại ngay khi được gọi tên. Đặc biệt, bé bắt đầu hiểu ngữ điệu của mẹ – bé có thể nhận biết mẹ đang vui vẻ hay đang nghiêm giọng mắng yêu thông qua sắc thái giọng nói.
- Tính vĩnh cửu của đồ vật (Object Permanence): Bé bắt đầu hiểu rằng một đồ vật bị che đi không có nghĩa là nó biến mất vĩnh viễn. Đó là lý do bé 7 tháng cực kỳ thích trò chơi ú òa.
Mẹ cần làm gì? Hãy thường xuyên trò chuyện, gọi tên các đồ vật xung quanh và đọc sách Ehon cho bé nghe mỗi ngày để kích thích vùng ngôn ngữ phát triển.
Phát triển Cảm xúc & Xã hội: Nỗi lo âu xa cách
Giai đoạn này, bé bắt đầu phân biệt rất rõ đâu là người lạ và đâu là người quen. Bé có xu hướng bám mẹ nhiều hơn và thể hiện thái độ phản kháng hoặc vui vẻ thông qua các biểu cảm khuôn mặt đa dạng.
- Hội chứng bám mẹ (Separation Anxiety): Bé có thể khóc thét lên khi thấy mẹ rời đi hoặc khi người lạ muốn bế. Mẹ đừng lo lắng, đây không phải là bé “hư”, mà là dấu hiệu phát triển hoàn toàn bình thường về mặt nhận thức và tình cảm.
- Biểu cảm phong phú: Bé biết cười xã giao để làm quen, nhưng cũng biết mếu máo, giả vờ khóc để thu hút sự chú ý của người lớn.
Mẹ cần làm gì? Chơi trò ú òa là cách tuyệt vời để bé hiểu “mẹ đi rồi sẽ quay lại”. Khi cần ra ngoài, mẹ đừng trốn bé đi làm mà hãy chào tạm biệt dứt khoát và vui vẻ để tạo cảm giác an tâm cho con.
Bé 7 tháng chưa biết làm gì thì đáng lo?
Dù chúng ta luôn tôn trọng tốc độ phát triển riêng của từng trẻ, nhưng nếu bé 7 tháng gặp phải những dấu hiệu chậm trễ cảnh báo dưới đây, mẹ cần đưa bé đi thăm khám bác sĩ chuyên khoa ngay:
- Cơ thể bé mềm oặt, cổ và đầu chưa cứng cáp.
- Không thể ngồi được kể cả khi có người lớn hỗ trợ.
- Không có phản ứng giật mình hay quay đầu với âm thanh/tiếng động lớn.
- Không cười đùa, không giao tiếp bằng mắt với người thân.
- Không cố gắng với tay để lấy đồ vật trong tầm mắt.
Lời khuyên: Mẹ nên đưa bé đi khám tại các khoa dinh dưỡng hoặc thần kinh nhi để được đánh giá và can thiệp sớm nếu cần thiết.
Gợi ý lịch sinh hoạt và trò chơi hỗ trợ bé 7 tháng
Để giúp con hoàn thiện các kỹ năng trên một cách tự nhiên, mẹ hãy áp dụng lịch sinh hoạt khoa học kết hợp với các trò chơi vận động và trí tuệ đơn giản tại nhà.
Lịch sinh hoạt khoa học (Tham khảo nếp sinh hoạt EASY 2-3-4)
Ở giai đoạn 7 tháng, bé thường chuyển dịch từ 3 giấc ngủ ngày xuống còn 2 giấc. Thời gian thức (wake time) của bé dài hơn để học hỏi kỹ năng mới.
- Ăn: Bé bắt đầu ăn dặm 2 bữa/ngày (trưa và tối) kết hợp với các cữ sữa. Mẹ nên tập cho bé ăn dặm theo giờ cố định để tạo phản xạ đói bụng.
- Ngủ: Duy trì tổng thời gian ngủ 13-14 tiếng. Mẹ cố gắng rèn bé tự ngủ để con có giấc ngủ sâu, giúp não bộ xử lý thông tin đã học trong ngày.
- Chơi: Xen kẽ giữa việc chơi tự lập (bé tự khám phá đồ chơi) và chơi tương tác cùng mẹ.
Các trò chơi phát triển kỹ năng tại nhà
Mẹ hãy dành ít nhất 15-30 phút mỗi ngày để chơi cùng con các trò sau:
- Trò chơi “Ú òa” (Peek-a-boo) – Phát triển trí tuệ:
- Cách chơi: Mẹ dùng hai tay hoặc một chiếc khăn mỏng che mặt mình lại, hỏi “Mẹ đâu rồi?”, sau đó mở ra và hô “Ú òa!”.
- Tác dụng: Giúp bé hiểu về “tính vĩnh cửu của đồ vật” (mẹ bị che đi nhưng mẹ vẫn ở đó, không biến mất). Trò chơi này giúp giảm bớt nỗi lo âu xa cách khi bé không thấy mẹ.
- Trò chơi “Bé trong gương” – Phát triển nhận thức bản thân:
- Cách chơi: Mẹ bế bé đứng trước gương lớn. Chỉ vào hình ảnh trong gương và hỏi: “Ai đây? Em Bông đây mà!”, rồi chỉ vào mẹ: “Mẹ đây này!”.
- Tác dụng: Giúp bé dần nhận biết hình ảnh phản chiếu của chính mình, kích thích khả năng quan sát và biểu cảm khuôn mặt.
- Trò chơi “Vượt chướng ngại vật” – Kích thích vận động thô:
- Cách chơi: Mẹ sắp xếp các chiếc gối ôm, chăn cuộn tròn hoặc thú bông trên thảm xốp tạo thành các “ngọn núi” nhỏ. Đặt món đồ chơi bé thích ở phía bên kia chướng ngại vật để dụ bé trườn hoặc bò qua.
- Tác dụng: Giúp bé rèn luyện cơ tay, cơ chân, sự phối hợp vận động toàn thân và kỹ năng giải quyết vấn đề (làm sao để đến chỗ đồ chơi).
FAQs – Những câu hỏi thường gặp về bé 7 tháng biết làm gì?
Ngoài những cột mốc phát triển chính, chắc hẳn mẹ vẫn còn nhiều băn khoăn về các chi tiết trong sinh hoạt và vận động hàng ngày của con. Dưới đây là giải đáp ngắn gọn cho 5 thắc mắc phổ biến nhất để mẹ yên tâm hơn khi chăm sóc bé.
Bé 7 tháng chưa mọc răng có sao không?
Hoàn toàn bình thường. Mặc dù độ tuổi trung bình mọc chiếc răng đầu tiên là khoảng 6 tháng, nhưng biên độ dao động khá lớn (từ 4 đến 12 tháng). Mẹ chỉ cần đưa bé đi khám nha khoa nếu sau 12 tháng tuổi mà con vẫn chưa nhú chiếc răng nào.
Bé 7 tháng ngủ bao nhiêu tiếng một ngày là đủ?
Ở giai đoạn này, bé cần ngủ tổng cộng khoảng 14 – 15 tiếng mỗi ngày để đảm bảo phát triển não bộ. Trong đó, giấc ngủ đêm thường kéo dài 10 – 11 tiếng và ban ngày bé sẽ cần khoảng 2 – 3 giấc ngủ ngắn (nap).
Có nên cho bé 7 tháng tập đứng hay dùng xe tập đi không?
Mẹ có thể đỡ nách cho bé đứng nhún nhảy để luyện cơ chân, nhưng không nên ép bé đứng quá lâu vì hệ xương chưa hoàn thiện. Các chuyên gia cũng khuyến cáo hạn chế tối đa xe tập đi tròn vì nguy cơ mất an toàn và có thể ảnh hưởng xấu đến dáng đi tự nhiên của trẻ sau này.
Bé 7 tháng nặng bao nhiêu kg là chuẩn?
Theo tiêu chuẩn tăng trưởng của WHO: Bé trai 7 tháng trung bình nặng khoảng 8.3kg và dài 69.2cm; Bé gái nặng khoảng 7.6kg và dài 67.3cm. Tuy nhiên, con số này chỉ mang tính tham khảo, quan trọng là bé vẫn tăng trưởng đều đặn theo biểu đồ riêng của mình.
Bé 7 tháng đã ăn được hải sản chưa?
Bé 7 tháng có thể bắt đầu làm quen với các loại cá thịt trắng/cá đồng, tôm sông (đạm lành tính). Với các loại hải sản có vỏ (cua, ghẹ, tôm biển…) hoặc cá biển lớn có nguy cơ dị ứng cao, mẹ nên đợi đến khi bé được 8-9 tháng tuổi trở lên và thử với lượng rất nhỏ.
7 tháng tuổi là giai đoạn chuyển giao vô cùng quan trọng, đánh dấu sự trưởng thành rõ rệt về cả thể chất lẫn trí tuệ của bé. Hy vọng những thông tin trên của Sakura Montessori sẽ giúp ba mẹ tự tin hơn trên hành trình chăm sóc con yêu.
- Giáo viên Montessori Quốc tế được chứng nhận bởi Hiệp hội Phát triển Montessori Quốc tế (IAPM).
- Tốt nghiệp Đại học Sư phạm Hà Nội
- 13 năm kinh nghiệm làm việc với trẻ nhỏ
Vừa tốt nghiệp đại học, cô Lã Thị Phương Thảo đã bén duyên với Sakura Montessori và gắn bó đến nay đã được 13 năm. Trong một thập kỷ làm việc với các bạn nhỏ tại Sakura Montessori, cô Phương Thảo luôn theo đuổi phương châm giáo dục cá nhân hóa dựa vào thiên hướng phát triển, cá tính riêng của mỗi cá nhân trẻ cũng như phù hợp với từng giai đoạn phát triển của trẻ để đạt được hiệu quả cao nhất.
